“ဒူးေထာက္လ်က္ ေၾကာက္ရြံ႕ျပီး ကူရာကယ္ရာမဲ့ျဖစ္ေနေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ၾကိမ္ခ်က္က်လာစဥ္ မ်က္စိမိွတ္ျပီး မ်က္ႏွာကို ရႈံ႕မဲ့ထားရုံမွလြဲ၍ ဘာမွ် မတတ္နိုင္ရွာေခ်။ လူအုပ္ၾကီးက ၾကိမ္ဒဏ္ျပင္းျပင္းရုိက္ေပးရန္ အယ္ဂိုလ္ဂ်ဳိထံ ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုၾကျပီး . . .”
အမ်ဳိးသမီးငယ္တဦး လဲက်သြားသည္မွာ ၾကိမ္ဒဏ္ေၾကာင့္ေလာ သို႔တည္းမဟုတ္ လူအုပ္စုၾကီးေရွ႕ေမွာက္၌ အျပစ္ေပးခံရျခင္း၏ စိတ္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ေပေလာဆိုသည္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ မေျပာနိုင္ပါ။ ဘန္ဒါအာေခ်းမွ ဗလီတခုအေရွ႕တြင္ တည္ေဆာက္ထားေသာ စင္ျမင့္ထက္၌ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူတဦးကို ေသာၾကာေန႔၀တ္ျပဳခ်ိန္အျပီး ၾကိမ္ဒဏ္ ၄ ခ်က္ရုိက္၍ အျပစ္ေပးခဲ့သည္။ ရွာရီယာပုလိပ္တို႔က သူမကို စင္ထက္မွတြဲေခၚလာစဥ္ မူး၍လဲက်သြားခဲ့သည္။
ထိုစင္ျမင့္ထက္တြင္ အျပစ္ေပးခံရသူမွာ သူမတဦးတည္း မဟုတ္ေခ်။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ မွ ၂၃ ႏွစ္အၾကား အိမ္ေထာင္မရွိသူ အျခား တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား/သူ ၅ ဦးႏွင့္ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ အမ်ဳိးသမီး ၁ ဦးတို႔ကိုလည္း ရွာရီယာပုလိပ္တို႔က အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္၌ စီတန္းလွည့္လည္ျပသခဲ့သည္။ ထိုသို႔ လွည့္လည္ျပသျခင္းခံရစဥ္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အားလံုး ေခါင္းကို ငုံ႔ ထားၾကသည္။ အမ်ဳိးသားတဦးသည္ လူအုပ္စုၾကီး၏ စိုက္ၾကည့္ျခင္း၊ သေရာ္ေလွာင္ေျပာင္ျခင္းကို ေရွာင္ရွားရန္ မ်က္ႏွာကိုလက္၀ါးျဖင့္ အုပ္ထားသည္။
အသက္ ၄၀ အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးကို အိမ္ေထာင္ေရးေဖာက္ျပန္မႈျဖင့္ အျပစ္ေပးခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ စံုတြဲ ၃ တြဲမွာ ၂ ကိုယ္တည္းအတူရွိေနၾကစဥ္ ရွာရီယာပလိပ္တို႔က ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္မရွိသူမ်ား ထိုသို႔ ေနထိုင္ျခင္းကို အာေခ်းတြင္ တားျမစ္ထားသည္။ ထိုသို႔ေသာ အျပဳအမူမ်ဳိးကို အင္ဒိုနီးရွား၏ အျခားေနရာမ်ားတြင္လည္း လက္မခံၾကေသာ္လည္း ကမၻာ့မြတ္စလင္ဦးေရးအမ်ားဆံုးနိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္မစ္ဥပေဒကို ဘန္ဒါအာေခ်းျပည္နယ္တခုတည္းတြင္သာ က်င့္သံုးရန္ ခြင့္ျပဳထားသည္။
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ၏ အေနာက္ဘက္စြန္းက်ေသာ အာေခ်းျပည္နယ္တြင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာျမင့္ခဲ့ေသာ ခြဲထြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို အဆံုးသတ္ရန္ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရက ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးခဲ့ရာ ရွာရီယာဥပေဒျပဌာန္းက်င့္သံုးခြင့္ပါ ေပးခဲ့သည္။ ၂၀၀၄ ဆူနာမီငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ အာေခ်းျပည္နယ္တြင္ လူ ၁ သိန္း ၇ ေသာင္းခန္႔ ေသဆံုးခဲ့သည့္အျပင္ နိုင္ငံ၏အျခားေနရာမ်ားတြင္းလည္း လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ထို ဆူနာမီဒဏ္သည္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ သူပုန္မ်ားအၾကား ျငိမ္းခ်မ္းေရးယူရန္ တြန္းအားျဖစ္ခဲ့သည္။ အာေခ်းျပည္နယ္သည္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ဆက္လက္ရရွိခဲ့ျပီး ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ရွာရီယာဥပေဒသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား တိုးျမွင့္ခ်မွတ္လာခဲ့သည္။
ဘာသာေရးကိုင္းရႈိင္းေသာ အာေခ်းမွ အခ်ဳိ႕ေသာ ဥပေဒသတ္မွတ္ခ်က္ (bylaws) မ်ားသည္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ား၏စံႏူန္းႏွင့္တိုင္းထြာလွ်င္ အစြန္းေရာက္သည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ေပၚလိုက္ပါရာတြင္ ေဘးတိုက္သာ ထိုင္ခြင့္ျပဳျပီး အိမ္ေထာင္အျပဳရေသးသူ အမ်ဳိးသားႏွင့္အမ်ဳိးသမီး အတူတကြ ဆိုင္ကယ္စီးခြင့္ မရွိေခ်။
ပန္႔ခ္႔ဖက္ရွင္ ၀တ္ဆင္လိမ္းျခယ္သူမ်ားကို ေခါင္းတံုးရိတ္၍ နားဆြဲ နားကြင္းမ်ား ခြ်တ္ကာ လူအမ်ားေရွ႕တြင္ ေရခ်ဳိးေစသည္။ စာရိတၱျပဳျပင္ေရးသင္တန္းမ်ား တတ္ေရာက္ေစသည္။ ရွာရီယာပုလိပ္မ်ားသည္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ သီးျခားရပ္တည္ကာ စာရိတၱပ်က္ျပားသည့္လုပ္ရပ္ က်ဳးလြန္သူမ်ားကို ရွာေဖြရန္ ညပိုင္းတြင္ လမ္းမမ်ားေပၚ၌ သြားလာလွည့္ပတ္ေလ့ရွိသည္။
ၾကိမ္ရုိက္ျခင္းကို ၂၀၀၅ မွစတင္က်င့္သံုးခဲ့ျပီး တစတစ ၾကိမ္ရုိက္မႈတိုးျမင့္လာရာ ယခုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ အာေခ်းျပည္သူ ၁၀၀ ခန္႔ ၾကိမ္ဒဏ္သင့္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ အာေခ်း၏အျခားေနရာမ်ားတြင္ မၾကာခဏ ၾကိမ္ဒဏ္ေပးျခင္းမႈမ်ားရွိေသာ္လည္း လူသူစည္ကားရာ ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္တြင္ ဤအၾကိမ္သည္ ယခုႏွစ္အတြက္ ပထမဆံုး ျဖစ္သည္။ ထို အႏၷိဌာရုံျမင္ကြင္းၾကီးကို လူေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔လာေရာက္ ၾကည့္ရႈၾကသည္။
အျဖဴေရာင္၀တ္ရုံ၀တ္ဆင္ေပးထားသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ရဲကားေပၚမွ ၾကိမ္ဒဏ္ရုိက္မည့္စင္ေပၚသို႔ ေခၚေဆာင္လာစဥ္ လူထုၾကီးမွာ ပြက္ေလာရုိက္ေနသည္။ အျပစ္ေပးခံရမည့္သူမ်ားကို ေလွာင္ေျပာင္ေစာ္ကားၾကသည္။ တားျမစ္ထားသည္ဟုဆိုေသာ္လည္း တိုးေ၀ွ႔ၾကည့္ရႈသူမ်ားထဲတြင္ ကေလးငယ္မ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။ ကင္မရာရုိက္ရန္ ဖုန္းမ်ားကို ကိုင္ေျမွာက္ထားၾကသည္။ အမ်ဳိးသမီးရွာရီယာပုလိပ္ ၂ ဦးက အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ဘယ္ညာတဘက္တခ်က္စီမွ ကိုင္၍ ေခၚေဆာင္လာသည္။ ျပစ္မႈမ်ားကို ဖတ္ၾကားစဥ္တြင္ ၎တို႔ ဒူးေထာက္ထိုင္လ်က္ ရွိၾကသည္။
မ်က္လံုးမွလြဲ၍ ေခါင္းမွေျခအဆံုး၀တ္ရုံျခံဳထားေသာ အယ္ဂိုဂ်ဳိ ေခၚ ရွာရီယာပုလိပ္အထူးတပ္ဖြဲ႔၀င္သည္ ၁ မီတာခန္႔ရွည္လ်ားေသာ ၾကိမ္တုတ္ကို ကိုင္ေဆာင္လ်က္ ေရွ႕ထြက္လာသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အယ္ဂိုဂ်ဳိမ်ားကို ပုခံုးအျမင့္ထက္ေက်ာ္၍ လက္လႊဲခြင့္မျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ၾကိမ္ဒဏ္ျပင္းျပင္း ေပးနိုင္ရန္ ၎သတ္မွတ္ခ်က္ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။
ဒူးေထာက္လ်က္ ေၾကာက္ရြံ႕ျပီး ကူရာကယ္ရာမဲ့ျဖစ္ေနေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ၾကိမ္ခ်က္က်လာစဥ္ မ်က္စိမိွတ္ျပီး မ်က္ႏွာကို ရႈံ႕မဲ့ထားရုံမွလြဲ၍ ဘာမွ် မတတ္နိုင္ရွာေခ်။ လူအုပ္ၾကီးက ၾကိမ္ဒဏ္ျပင္းျပင္းရုိက္ေပးရန္ အယ္ဂိုလ္ဂ်ဳိထံ ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုၾကျပီး ျပစ္ဒဏ္ေလ်ာ့ေပါ့ေပးသည့္အခါ စိတ္ပ်က္ညည္းတြားၾကေလသည္။
အိမေထာင္မရွိသူမ်ား ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္ႏွင့္ စပ္ယွက္ျခင္းကို ၾကိမ္ဒဏ္ ၃ ခ်က္မွ ၉ ခ်က္ အျပစ္ေပးနိုင္သည္။ ေလာင္းကစားသူမ်ားကို ၆ ခ်က္ မွ ၁၂ ခ်က္၊ အရက္ေသစာေသာက္စားသူမ်ားကို အခ်က္ ၄၀ အထိ အျပစ္ေပးနိုင္သည္။ ေအာက္တိုဘာလတြင္ လႊတ္ေတာ္က အဆိုျပဳခ်က္သစ္ကို လက္ခံလိုက္မည္ဆိုပါက ၾကိမ္ရုိက္အျပစ္ေပးနိုင္သည့္ အမႈ ထပ္တိုးလာမည္ျဖစ္သည္။
အမ်ားျပည္သူေရွ႕ နမ္းရႈံ႕သူမ်ားကို ၾကိမ္ဒဏ္ ၄၅ ခ်က္၊ လိင္တူဆက္ဆံမႈ က်ဳးလြန္သူမ်ား ၾကိမ္ဒဏ္ ၁၀၀ ခန္႔ ေပးခံရနိုင္သည္။
အာေခ်းျပည္နယ္သည္ လွပေသာ ရႈခင္းမ်ားႏွင့္ ေရလႊာေလ်ာစီးရန္ႏွင့္ ဒိုက္ဗင္း၀ါသနာရွင္မ်ားအတြက္ အၾကိဳက္ေတြ႔မည့္ ေနရာ အခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ ျပည္ပခရီးသြားအနည္းငယ္ လာေရာက္ၾကသည္။ ျပည္ပခရီးသြားမ်ားလည္း ရွာရီယာဥပေဒမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ မရွိဘဲ ယမန္ႏွစ္ကခ်မွတ္လိုက္ေသာ ဥပေဒေၾကာင့္ မြတ္စလင္မဟုတ္သူမ်ားလည္း အစၥလာမ္မစ္စည္းကမ္းေဘာင္အတြင္း လိုက္နာေနထိုင္ေစသည္။ သို႔ရာတြင္ နိုင္ငံျခားသားမ်ားကို ရွာရီယာဥပေဒျဖင့္အျပစ္ေပးသည္ဆိုသည့္ သတင္းမ်ဳိး ယခုထက္ထိ မၾကားသိရေသးဘဲ သရုပ္ပ်က္၀တ္ဆင္မႈမရွိပါက အာေခ်းျပည္သူမ်ားသည္ နိုင္ငံျခားသားမ်ားကို ၾကိဳဆိုေသာ္လည္း ခ်စ္ခင္မႈကို အမ်ားေရွ႕ ျပသေလ့မရွိေခ်။
လက္ရွိ ဥပေဒသည္ ေပါ့ေလ်ာ့ေသးသည္ဟု ယူဆသူ အာေခ်းတြင္ အမ်ားအျပားရွိသည္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားသည့္ အစိုးရအရာရွိမ်ားကိုလည္း ၾကိမ္ဒဏ္ေပသင့္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုမႈမ်ားရွိေသာ္ ျဖစ္လာနိုင္ေျခ နည္းပါးသည္။ အဆင့္ျမင့္အရာရွိမ်ား သရုပ္ပ်က္ညစ္ညမ္းသည့္အခါ ၾကိမ္ဒဏ္မွလြတ္ကင္းေနျခင္းကို ျပည္သူမ်ားက ညည္းညဴၾကသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္ခန္႔က လူအမ်ား ေလးစားရေသာ လူၾကီးတဦး အလွျပင္ဆိုင္ခန္းတြင္ ၎ႏွင့္ပတ္သက္မႈမရွိသူ အမ်ဳိးသမီးတဦးႏွင့္ အဖမ္းခံခဲ့ရေသာ္လည္း မည္သည့္ျပစ္ဒဏ္မွ မခံခဲ့ရေခ်။ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္မူ ထိုသို႔ေသာ သက္ညွာမႈ ေပးမထားေပ။ အရွက္ရဖြယ္ ထိုျပစ္ဒဏ္ေပးပြဲသည္ ၁ နာရီေက်ာ္ၾကာ ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။
_ Banda Aceh, July 13
နူ၀ါဒင္ ဟာဆန္ (ေအအက္ဖ္ပီ)
(Nurdin Hasan သည္ ၂၀၀၀ ကတည္းက AFP အတြက္ အာေခ်းသတင္းေထာက္အျဖစ္ လုက္ကိုင္လ်က္ရွိသူ ျဖစ္သည္။)
ပံု - ဇူလိုင္ ၁၂ ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ၾကိမ္ဒဏ္ေပးပြဲ (AFP Photo / Chaideer Mayhuddin)
News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)
https://www.facebook.com/NewsWatchJournal
0 comments:
Post a Comment