လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရိွသူေတြထဲက သံုးေယာက္မွာ တေယာက္က ေမးေပးခြင့္မရတာနဲ႔ မေပး ဘဲေနတာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ သည္အတိုင္းသာဆိုရင္ လြတ္လပ္မႈလည္း ကင္းမဲ့ျပီး တရားမွ်တမႈလည္းမရိွတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြသာ ျဖစ္ပါမယ္။
ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမွာ အဲဒါမ်ဳိးကို အခိုးခံရတဲ့ေရြးေကာက္ပဲြလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ (ဥပမာ ၂၀၁၃ ကေမာၻဒီးယား ေရြးေကာက္ပဲြ)
မဲစာရင္းမွတ္ပံုတင္တာကေနစျပီး အဲလိုၾကီးမားဆိုးရြားတဲ့ ျပႆနာကို ျဖစ္လာတာပါ။ အမွန္က ဖန္တီးတာပါ။ ၁၉၉၀ တုန္းက ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ အေဟာသိကံျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ၂၀၁၀ မွာလည္း တေယာက္တည္း ျပဳိင္တာ ေတာင္ ၾကဳိတင္မဲနည္းသံုးခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြလည္း အခိုးခံရတာသာ ျဖစ္တယ္။
ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒က ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း (၉ ဒသမ ၆ သန္း)ကိုသာ လူသိရွင္ၾကား အာမခံထားတယ္။ အဲေတာ့ မဲေပး ႏိုင္သူေပါင္း သန္း ၂၀ ေပ်ာက္ေနတယ္။ အစတုန္းကေတာ့ လူေတြကလာျပီး စာရင္းမေပးၾကလို႔ဆိုျပီး လူေတြ ကို အျပစ္ဖို႔တယ္။ ေနာက္နယ္ေကာ္မရွင္ေတြ ေကာင္းေကာင္းမလုပ္ၾကဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒုတိယအၾကိမ္ ထုတ္ေတာ့ ပိုဆိုးေနတယ္။ သြားစစ္ေတာ့ ေတြ႕တဲ့အမွားေတြက ေျဗာင္းဆန္ေနတာ ေတြ႕ၾကရတယ္။ နာမည္ မပါတာ၊ ေမြးသကၠရာဇ္လဲြတာ၊ ေသဆံုးသူေတြနာမည္ပါေနတာ၊ လူနာမည္မဟုတ္ဘဲ လမ္းနာမည္ေတြပါေနတာ စသျဖင့္။
ေ၀ဖန္တာေတြကို ေကာ္မရွင္က တာ၀န္ယူမႈတခုမွမလုပ္ဘဲ ကြန္ပ်ဴတာ ေဆာ့ဖ္၀ဲလဲႊခ်ေနတယ္။ ဘယ္တိုင္း ျပည္မွ အဲလိုေကာ္မရွင္က တာ၀န္မယူၾကဘူးလို႔ သူမ်ားေတြကိုပါ နာမည္ဖ်က္ေသးတယ္။ သူတို႔စာရင္းေတြမွာ အမွားေတြပါတယ္လို႔ ၀န္ခံခ်က္ေပးတာဟာ ရိုးသားမႈလို႔ ဘာသာျပန္မရပါ။
ေရမပါတာက ေရဘူးေပါက္လို႔ပါလို႔ စစ္တပ္ထြက္ဥကၠ႒ ေျပာေနတယ္။
၁၉၉၀ တုန္းက လူဦးေရ သန္း ၂၀ ထဲက ၁၅ သန္းမဲေပးနိုင္ခဲ့လို႔ ၇၂ ဒသမ ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္း မဲေပးခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါထဲမွာ ပယ္မဲေတြက ၁၂ ဒသမ ၃ရာခိုင္ႏႈန္းပါခဲ့ေသးတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မဲစာရင္း ထဲမွာ တကယ့္မဲေပးခြင့္ရိွတဲ့ လူဦးေရထက္ ပိုမ်ားထားတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၉ သန္းကမဲေပးခဲ့ တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ျပီး အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၈ သန္း မဲေပးတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ အမွန္မဲေပးခြင့္ ရိွသူေပါင္းက ၂၇ ဒသမ ၂၉ သန္းသာရိွပါတယ္။ ျပည္ခိုင္ျဖိုးပါတီက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၄၃ ဒသမ ၀၄ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ႏိုင္တယ္လို႔ ေၾကညာတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ၅၈ ဒသမ ၄၁ ရာခိုင္ႏႈန္းက ၾကိဳတင္မဲေတြသာ ျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ၁၆ ဒသမ ၂၆ သန္းနဲ႔ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုတာထဲမွာ ၾကိဳတင္မဲ ၂ ဒသမ ၇ သန္းပါခဲ့ တာျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ စုစုေပါင္း ၈၇ ဒသမ ၆၂ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ႏိုင္တာ ျဖစ္လာေစခဲ့တယ္။
၁၉၉၀ နဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမဲေပးခဲ့သူေတြထဲက ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မွာ မဲေပးခြင့္ရိွပါမယ္။ အဲတာက ၂၀၁၅ စာရင္းထဲမွာ ၆၅-၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပါမယ္။ အဲဒါဟာ ၂၀ ဒသမ ၈ ကေန ၂၄ သန္းအထိ ရိွမယ္လို႔ တြက္ခ်က္ယူႏိုင္တယ္။ လူသစ္ေတြနဲ႔ေပါင္းရင္ ၃၂ သန္းက မဲေပးခြင့္ရိွရပါမယ္။
ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒အေျပာက ၉ ဒသမ ၆ သန္းကိုသာ အာမခံတယ္ဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ဟာ ျပည္သူ လူထုၾကီးဆႏၵကို ထင္ဟပ္မယ္လို႔ မေျပာနိုင္ပါ။ မဲေပးခြင့္မရိွသူလို႔ သတ္မွတ္ဆံုးျဖတ္ရာမွာလည္း ေရေရရာရာ တိတိက်က်မရိွပါ။ အခု ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ၾကိဳတင္မဲကို ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလို႔ ေျပာထားပါတယ္။ အဲဒါထက္မ်ားမယ္၊ ပယ္မဲက ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ထက္ေက်ာ္လာရင္ ရလဒ္က အမွန္ျဖစ္ဖို႔ ပိုေ၀းေစပါမယ္။
၂၀၁၀ အေတြ႕အၾကံဳအရ လူေတြကေျပာေနၾကတယ္။ ေကာလာဟလေတြလည္း ပံ်႕ေနတယ္။ အဆိုးဆံုးျဖစ္ ႏိုင္တာက စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ တနသၤာရီတိုင္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ ကယားျပည္နယ္ေတြ မွာျဖစ္ပါမယ္။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ခရိုနီအင္အားအရ ပဲခူးနဲ႔ မေကြးမွာလည္း အႏိုင္ရေအာင္ လုပ္ေနေသးပါတယ္။
လက္ရိွဥကၠ႒ဟာ ၁၉၉၀ တုန္းက ဥကၠ႒လုပ္ခဲ့ရတဲ့ ဦးဘေဌးလို ၾကားလူမဟုတ္ပါ။ ဦးတင္ေအးဟာ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး အမာခံျဖစ္ျပီး ဗိုလ္သန္းေရႊ မထြက္ခင္က ေရြးေပးထားခဲ့ျပီး လက္ရိွသမၼတလုပ္ေနသူနဲ႔ သမၼတ ထပ္ျဖစ္ခ်င္ ေနသူ ဦးသိန္းစိန္ကေန ခန္႔ထားခဲ့သူျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဦးတင္ေအး ပါးစပ္ကထြက္သမွ် သမာသမတ္က် ရမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ကို ပိုျပီးတန္ဖိုးမဲ့ေစေတာ့တယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ထဲမွာ စစ္တပ္ကဗိုလ္ခု်ပ္ေတြခ်ည္းသာ ျဖစ္ေနတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ ေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္ဖို႔ လူအင္အား တသိန္းလိုမယ္။ သမၼတက မေန႔ကမွ မဲစာရင္းေတြ ၾကည့္လုပ္ၾကဦးလို႔ ေျပာထြက္တယ္။ အဓိကေတာ့ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးထြက္ေပးရမယ္။
ဦးတင္ေအးဟာ DSA စစ္တကၠသိုလ္ဆင္း ျဖစ္တယ္။ UMEH ဦးပိုင္လီမိတက္ ဥကၠ႒လည္း လုပ္ခဲ့ေသးတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ တံတားဦးကေန အေရြးခံရတယ္။ သူဟာ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီကေန ၂၀၁၀ ၾသဂုတ္လထဲမွာ၀င္ခဲ့ျပီး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒လုပ္ဖို႔ ၂၀၁၁၊ မတ္လမွာ ထြက္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ဦးတင္ေအးဟာ ဗခမက သန္းေရႊ၊ ဒဗခမက ေမာင္ေအး၊ ဗခက ေရႊမန္း၊ ဗခကတင္ေအာင္ျမင့္ဦး (၂၀၁၂ မွာ ဒုသမၼတကေန ထြက္ရသူ)နဲ႔ ဗခက သိန္းစိန္ (လက္ရိွသမၼတ)တို႔ ျပီးရင္ စီနီယာအက်ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ မသမာတဲ့ ေကာ္မရွင္ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ဟာ အခိုးခံရတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြသာ ျဖစ္ပါေတာ့မယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)
https://www.facebook.com/NewsWatchJournal
0 comments:
Post a Comment