ၿမန္မာကေလး လုပ္သားမ်ား အနာဂတ္ေရး

ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္တြင္းက ကေလးသူငယ္လုပ္သားမ်ား။

 ျမန္မာႏုိင္ငံ ေနရာအႏွံ႔အျပားမွာရွိတဲ့ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေတြကေန စက္႐ံုေတြအထိ လုပ္ငန္းအသီးသီးမွာ ကေလးသူငယ္လုပ္သားေတြကို ေတြ႔ေနၾကရပါတယ္။ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ အဲဒီ ကေလးသူငယ္လုပ္သားေတြရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္ကာလေတြအထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြး လႈပ္ရွား တာ မရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။ အခုေတာ့ ဒီ ကေလးေတြ အေပၚထားတဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြကိုသာမက သက္ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒေတြကိုပါ အေျပာင္းအလဲလုပ္ဖို႔ တြန္းအားေပး လႈပ္ရွားတာေတြ ရွိလာေနပါၿပီ။ AFP သတင္းေဆာင္းပါးကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေျပာျပပါမယ္။

လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေတြ၊ စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ ကေလးေတြ စားပြဲထိုး လုပ္ေနတဲ့ျမင္ကြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပုံမွန္္ျမင္ေတြ႔ ေနၾက ျမင္ကြင္း တခုပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀န္းမွာ ကေလးသူငယ္လုပ္သား ေလးသန္းကေန ငါးသန္းၾကားရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားၾကပါ တယ္။ အဲဒီကေလးေတြထဲမွာ တေန႔ကို ၁၄ နာရီနဲ႔ တပတ္လံုး အလုပ္လုပ္ၾကရသူေတြေတာင္မွ ရွိပါတယ္။

ပညာသင္ရမယ့္အရြယ္မွာ ပညာသင္ခြင့္မရၾကဘဲ ၀မ္းေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနၾကရတဲ့ အဲဒီကေလးေတြကို အကူအညီေပးေန တဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲမွာ ျမန္မာေရြ႕လ်ား ပညာေရးစီမံကိန္း myME လည္း တခုအပါအ၀င္ပါ။

“ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀မ္းၾကည့္လုိက္ရင္ လမ္းေထာင့္ေတြမွာ၊ မီးပိြဳင့္ေတြမွာ ပန္း ေရာင္းေနတဲ့၊ တျခားပစၥည္းေတြ ေရာင္းေနတဲ့ကေလးေတြ၊ စားေသာက္ဆုိင္ေတြ၊ ေဟာ္တယ္ေတြအျပင္ အိမ္အကူေတြအျဖစ္ လုပ္ေနတဲ့ကေလးေတြကို ေနရာတိုင္းမွာ ေတြ႔ရမွာပါ။ ျပႆနာက ဒီလို ကေလးေတြအလုပ္လုပ္ေနရတာကို တခုခုေတာ့ လြဲေန တယ္ဆိုၿပီး ဘယ္သူကမွ တကယ္တမ္း မထင္ၾကတာပါပဲ။”

ကိုတင္ေမာင္ေအးတို႔ရဲ႕ myME စီမံကိန္းကေန ရန္ကုန္နဲ႔မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတြက လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ကေလးငယ္ ၆၀၀ ကို ဆိုင္ပိတ္ခ်ိန္ေတြက်ရင္ လက္ဘက္ရည္ဆုိင္ထဲမွာပဲ စာသင္ေပးေနတာပါ။ အဲဒီထဲမွာ အသက္ငါးႏွစ္ အရြယ္ကတည္းကစၿပီး အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အခုေတာ့ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ရွိေနၿပီျဖစ္တဲ့ ေမာင္ႏုိင္လင္းေအာင္လည္း အပါအ၀င္ပါ။

“myMEမွာက်ေတာ့ က်ေနာ္႔ကို  ေက်င္းသားေတြ အခ်င္းက က်ေနာ္႔ကိုလာေျပာတာေပါ့။ myMEမွာ တက္ရတာ ကိုယ့္ဘ၀မွာ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ဘာမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ ႀကိဳေျပာလို႔မရဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္ေရွ႕ေလွ်ာက္ English စာပိုင္း နဲနဲပါးပါးသိလာေအာင္၊ က်န္းမာေရးဗဟုသုတေတြလည္း ရလာေအာင္ ၿပီးေတာ့ ဒီ လူေတြနဲ႔ေျပာဆိုဆက္ဆံတက္လာေအာင္ က်ေနာ္လာတက္တာပါ။”

ဆင္းရဲမဲြေတမႈနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ည့ံဖ်င္းတဲ့ ပညာေရးစနစ္တို႔ဟာ ဒီလို ကေလးေတြ အလုပ္လုပ္ေနရတာရဲ႕ အေျခခံအေၾကာင္းရင္း ေတြျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ားအျပားက ျမင္ၾကပါတယ္။ အသက္ဘယ္ႏွႏွစ္မွာမွ စၿပီး အလုပ္လုပ္ခြင့္ရမယ္ ဆိုတာကိုအလုပ္သမား ဥပေဒေတြမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပဌာန္းထားတာမရွိဘဲ လက္ရွိဥပေဒေတြနဲ႔ အက်ဴံးမ၀င္ဘူးလို႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္ သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ILO တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာပါတယ္။

“ကေလးေတြ ေက်ာင္းဆက္တက္ႏုိင္မယ္၊ ေက်ာင္းတက္ ပညာသင္တာဟာ သူတို႔မိသားစုအတြက္၊ သူတို႔ ကေလးေတြအတြက္ ပိုေကာင္းတဲ့အလုပ္အကိုင္ ရလာေစ မယ္ဆိုတဲ့ အနာဂတ္ကို သူတို႔ျမင္ႏုိင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္မိဘမွ သူတို႔ကေလးေတြ အလုပ္လုပ္ရတာကို ျမင္ခ်င္မွာမဟုတ္ပါဘူး။”

၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေကာက္ခံတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္း အရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေက်ာင္းမတက္ႏုိင္ တဲ့ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးသူငယ္ ခန္႔မွန္းေျခ ၄.၄ သန္းေလာက္ရွိပါတယ္။ လူမႈစီးပြားဆန္းစစ္ေလ့လာတဲ့ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ Verisk Maplecroft ကုမၸဏီရဲ႕ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကေလးလုပ္သားအေျခအေန အဆိုးရြားဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံ ၁၀ ႏိုင္ငံထဲမွာ ဆိုမာလီယာ၊ ဆူဒန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ယီမန္ စတဲ့ႏုိင္ငံေတြနဲ႔အတူ ပါေနပါတယ္ခင္ဗ်ား။

မၾကာေသးခင္က ျပဌာန္းထားတဲ့ အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒထဲမွာ အခမဲ့မသင္မေနရ မူလတန္းပညာေရးကို ဦးတည္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ၿပီး အဆင့္ဆင့္တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ေရးဆိုတဲ့ အေျခခံမူတခု ထည့္သြင္းျပဌာန္းထားေပမဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာမ်ဳိး အခုခ်ိန္ထိေတာ့ မၾကားရေသးပါဘူး။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com

Share on Google Plus

About Editor

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.