စဗက္လာနာ – ေခတ္၏ ေသာကႏွင့္ သတၱိကို မွတ္တမ္းတင္သူ

၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြက္ စာေပဆိုင္ရာ ႏုိဘယ္လ္ဆုကို ဘယ္လာ႐ုစ္ႏိုင္ငံသူ စာေရးဆရာမ စဗက္လာနာ အလက္ဇီဗစ္ (Svetlana Alexievich) က ရရွိသြားပါတယ္။

ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔က “ကြ်ႏု္ပ္တို႔ေခတ္ႀကီး၏ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားႏွင့္ သူရသတၱိကို မွတ္တမ္းတင္သည့္ အေရးအသားမ်ားေၾကာင့္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ျဖစ္သည္” လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

အသက္ ၆၈ ႏွစ္အရြယ္ရွိ စာေရးဆရာမ စဗက္လာနာ အလက္ဇီဗစ္ရဲ႕ ၀တၳဳေတြမွာ လူသိအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ခ်ာႏိုဗိုင္း ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္အားေပး႐ုံက အျဖစ္ဆိုးအေၾကာင္း ႏႈတ္ေျပာသမိုင္း (Oral History) အျဖစ္ ေရးသားထားတဲ့ ခ်ာႏိုဗိုင္းက အသံမ်ား (The Voices from Chernobyl) ျဖစ္ပါတယ္။

စဗက္လာနာဟာ သူ႔ရဲ႕၀တၳဳေတြကို ေရးသားရာမွာ သတင္းအေရးအသား (Literary Journalism) နဲ႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

တကၠသိုလ္မွ သတင္းစာပညာနဲ႔ ဘြဲ႔ယူလာခဲ့ၿပီးေနာက္ သတင္းစာဆရာမအျဖစ္ ႏွစ္အတန္ၾကာ အလုပ္လုပ္ၿပီးမွ ၀တၳဳေတြကိုု သတင္းအေရးအသားနဲ႔ ေရးကာ နာမည္ႀကီးလာသူပါ။

သတင္းအေရးအသား ၀တၳဳပံုစံကို ေရြးခ်ယ္ရတာဟာ “လူေတြ ေျပာဆိုခ်က္အသံေတြက ျဖစ္ရပ္ကို သူ႔ဘာသာ သ႐ုပ္ေဖာ္ေနလို႔ပဲ ျဖစ္တယ္” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။

သူဟာ ၀တၳဳတပုဒ္အတြက္ အနည္းဆံုး လူ ၇၀၀ ေက်ာ္ ၈၀၀ နီးပါး ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းၿပီးမွ ေရးသားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

သူ႔အေရးအသားဟာ သတင္းစာမွာပါတဲ့ သတင္းေတြလုိ အခ်က္အလက္သက္သက္ကို မွတ္တမ္းတင္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ရပ္မွာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသူေတြရဲ႕ ကိုယ္တုိင္ေတြ႔ႀကံဳ ခံစားခ်က္ေတြကို မွတ္တမ္းတင္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

“က်မက လူေတြရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈေတြနဲ႔ ၿပီးတဲ့ သမိုင္းတခုုကို ေရးေနတာပဲ ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ရပ္တခုအတြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့  လူေတြရဲ႕ အေတြးေတြ၊ လူေတြရဲ႕ နားလည္မႈေတြ၊ လူေတြရဲ႕ အမွတ္သညာေတြကို ေရးတာပဲ ျဖစ္တယ္။ သူတိုု႔ရဲ႕ ယံုုၾကည္ခ်က္ေတြ၊ မယံုသကၤာ သံသယေတြ၊ စိတ္လွည့္စားမႈေတြ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ ေၾကာက္စိတ္ေတြကို ေရးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ရပ္တခုအတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဒီလို စိတ္ပိုင္းအေျခအေန အေသးစိတ္ကို စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ထြင္ေရးလို႔ မရဘူးေလ။”

ျဖစ္ရပ္မွာ ပါ၀င္ပတ္သက္သူေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြ၊ အယူအဆ အေတြးအေခၚေတြ၊ ျပန္လည္ ေျပာဆုုိခ်က္ေတြကို ေပါင္းစံုုတင္ျပထားတဲ့ အေရးအသား (Polyphonic Writings) ေတြနဲ႔ ဖန္တီးထားတဲ့ စဗက္လာနာရဲ႕ ၀တၳဳေတြကိုု လူ႔အသံေပါင္းစံု ပါ၀င္တဲ့ ၀တၳဳမ်ား (Novels of Voices) လို႔ အမည္ေပးၾကပါတယ္။

စဗက္လာနာဟာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုုင္း ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ သြားေရာက္ေနထိုင္ၿပီး အီတလီ၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ ဆြီဒင္ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ေနၿပီးမွ ဇာတိႏိုင္ငံကုိ ျပန္လာခဲ့တာပါ။

စဗက္လာနာရဲ႕ ၀တၳဳေတြထဲက အျငင္းပြားတဲ့ ၀တၳဳမွာ ႐ုရွား – အာဖဂန္ စစ္ပြဲအေၾကာင္း သ႐ုပ္ေဖာ္ထားတဲ့ သြပ္အေခါင္းမ်ား (Zinky Boys) စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။

အာဖဂန္စစ္ပြဲမွာ က်ဆံုးတဲ့ ႐ုရွားစစ္သားေတြရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းကို ႐ုရွားႏိုင္ငံဆီ ျပန္လည္သယ္ေဆာင္ရာမွာ သံုုးတဲ့ သြပ္နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ ေခါင္းတံလားေတြကို ရည္ညႊန္းၿပီး ေခါင္းစဥ္ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စဗက္လာနာဟာ အစိုးရအေပၚ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္တတ္သူ အျဖစ္လည္း နာမည္ႀကီးသူပါ။

“က်မက ႐ုရွားကို ခ်စ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အၾကင္နာစိတ္ရွိၿပီး လူသားဆန္တဲ့ ႐ုရွားကို ခ်စ္တာပါ။ ဒါေပမယ့္ က်မက စတာလင္ကို မခ်စ္ဘူး။ ပူတင္ကို မခ်စ္ဘူး။ သူတို႔က ႐ုရွားကို ဟိုုးေအာက္ကို ေရာက္သြားေအာင္ လုုပ္ခဲ့တဲ့သူေတြပဲ” လို႔ ေျပာပါတယ္။

DVB Burmese

http://burmese.dvb.no/

Share on Google Plus

About Editor

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.